Ja zeggen is misschien ook wel gemakkelijker dan nee zeggen. Je voorkomt lange discussies, je laat zien dat je een hardwerkende medewerker bent, je kunt je bewijzen en mensen vinden je aardig. Toch levert het woordje ja meer werkstress op dan je denkt. Hoe komt dat?
Mijn eigen worsteling met het woordje nee
Ik zal het toelichten door je mee te nemen naar het begin van mijn eigen carrière. Ik ben toen keihard onderuit gegaan omdat ik altijd overal ja op zei. Ik had een leuke baan, was enthousiast en wilde alles zo goed mogelijk doen en vooral: niemand teleurstellen. Ook had ik het gevoel dat ik mezelf moest bewijzen. Door altijd ja te zeggen dacht ik dat te bereiken. Helaas was het gevolg dat ik volledig over mijn eigen grenzen heen ging.
Toen ik erachter kwam dat dit niet vol te houden was, heb ik aan de bel getrokken en ben ik hier serieus mee aan de slag gegaan. Het boekje “Als ik nee zeg voel ik mij schuldig” van Manuel J. Smith dekt volledig de lading en was in die periode mijn bijbel en redding. Nog steeds sla ik het wel eens open als ik merk dat ik over mijn grenzen heen ga.
Nee zeggen in de praktijk
Het lijkt zo simpel, maar het kan zo ontzettend moeilijk zijn om je eigen grenzen te bewaken en nee te zeggen met als gevolg: werkstress, situatief verzuim of zelfs burn-out klachten. In mijn huidige baan als casemanager verzuim bij Driessen ontmoet ik dagelijks werknemers die in het verzuim zitten omdat ze te weinig nee zeggen, niet assertief zijn en volledig over hun grenzen heen (laten) gaan.
Vaak denken mensen dat het komt omdat hun baas te veel van hen verwacht, omdat ze te veel taken hebben voor het aantal uren dat ze werken of omdat ze geen waardering krijgen. In werkelijkheid komt het in 9 op de 10 gevallen omdat ze zelf geen nee hebben gezegd. Of dat wel hebben gezegd, maar niet bij hun standpunt zijn gebleven. Natuurlijk kan een situatie op het werk onveilig zijn waardoor het heel moeilijk is om nee te zeggen. Dan is er altijd nog de mogelijkheid om tijdig hulp in te schakelen van buitenaf van een bekende of van een professional.
Als ik nee zeg voel ik mij schuldig
Het boek “Als ik nee zeg voel ik mij schuldig” van Manuel J. Smith gaat in op de achterliggende oorzaken waarom je geen nee durft te zeggen. Ook komt dit boek met hele praktische handvatten hoe je je grenzen kunt bewaken en wat vaker nee durft te zeggen. De basis ligt bij assertiviteit. Assertiviteit is het opkomen voor je persoonlijke belangen en het op een gepaste manier uiten van je gevoelens, gedachten en wensen. Doen en zeggen wat je denkt, voelt en wil op basis van respect. Respect voor je eigen belangen en respect voor de belangen van de ander.
Veel mensen vinden het moeilijk om voor zichzelf op te komen met respect voor de ander, want: wat betekent opkomen voor jezelf? En: wat zijn je eigen belangen, waar beginnen de belangen van de ander en hoe respecteer je de belangen van de ander?
Smith beschrijft in zijn boek 10 assertieve grondrechten. Deze grondrechten vormen een goede basis bij het maken van je eigen afwegingen:
- Ik heb het recht om nee te zeggen.
- Ik heb het recht geen excuses of verklaring voor mijn gedrag te geven.
- Ik heb het recht zelf te bepalen of ik een oplossing moet zoeken voor andermans problemen.
- Het is niet nodig dat anderen me aardig vinden om met elkaar te kunnen omgaan.
- Ik heb het recht fouten te maken en er zelf de verantwoordelijkheid voor te dragen.
- Ik heb het recht van mening te veranderen.
- Ik heb het recht mijn behoeften en wensen te uiten.
- Ik heb het recht onlogisch te zijn bij het nemen van beslissingen.
- Ik heb het recht om me niets aan te trekken van de mening van de ander over mij.
- Ik heb het recht ervoor te kiezen in een bepaalde situatie niet assertief te zijn (in sommige situaties kan het beter zijn om niet te kiezen voor assertief gedrag).
Kom voor jezelf op!
Dus: kom voor jezelf op en voorkom daarmee dat ook jij last krijgt van werkstress. En lukt dat niet? Doe het dan net als ik en leg het boek “Als ik nee zeg voel ik me schuldig” onder je kussen. 🙂
Voel jij je ook schuldig als je 'nee' zegt? Bij Driessen beloven we je werkgelukkig te laten zijn. Lees meer over onze werkbeloftes.