Wanneer ik met kandidaten in gesprek ga over het beroep van ambtenaar, dan geven zij aan het belangrijk te vinden bij een gemeente te werken om iets voor de maatschappij te kunnen betekenen. Daarbij staan gemeenten ook bekend als goede werkgever in de vorm van vrijheid in je functie en goede arbeidsvoorwaarden. Uit jaarverslagen van 2017 blijkt dat in totaal 963.690 personen werkzaam zijn in de publieke sector en daarmee iets willen bijdragen aan de maatschappij.
In mijn beleving zijn er twee manieren om naar een ambtenaar te kijken. Zienswijze één komt van personen die het traditionele beeld van ambtenaren voor ogen hebben: Ambtenaren hebben een hoog salaris en hoeven er maar weinig voor te doen. Ook vergaderen zij de hele dag.
Zienswijze twee kijkt vaak met aanzien naar ambtenaren: Zij zijn verantwoordelijk voor een stad en alles wat daarbij komt kijken.
Wat is hiervan waar?
Om te beginnen werkt een ambtenaar vaak bij een gemeente. Een gemeente is natuurlijk geen commercieel bedrijf, wat maakt dat omzet maken niet de hoofdtaak is. Waar commerciële bedrijven veelal target-gestuurd zijn en afhankelijk zijn van aandeelhouders, streven overheidsinstellingen naar een kwalitatief goede manier om de maatschappij te bedienen. Gezien het doel anders is dan bij een commercieel bedrijf, zijn de processen en structuren anders ingedeeld. Om dit tot stand te brengen is het belangrijk dat alle belangen worden meegenomen en worden afgewogen om uiteindelijk het beste resultaat voor de maatschappij te behalen.
Ambtenaren streven dus iets anders na, wat dan?
Uit eerdere onderzoeken over het imago van een gemeente (Anouk van der Maas, Het beeld van een gemeente: het verschil tussen identiteit en imago) is gebleken dat dit onderwerp voor een stad of dorp steeds meer van belang is. Door de globalisering en het feit dat bedrijven zich in elke plaats kunnen vestigen, is er sprake van steeds sterker wordende concurrentie tussen steden. Zowel nationaal als internationaal. Denk bijvoorbeeld aan het Songfestival en de keuze tussen Rotterdam en Maastricht.
Het imago van een stad speelt een steeds grotere rol voor het aantrekken van bewoners, bedrijven, evenementen en bezoekers. Je zou zelfs kunnen zeggen dat een imago de doorslag kan geven in de keuze voor een woon- of vestigingsplaats. Daarom is het belangrijk voor een stad om een positief imago te hebben om zich staande te houden tussen al deze ontwikkelingen en om zichzelf te blijven profileren als uniek om zich te onderscheiden van hun concurrentie (Josien, 2009; Kavaratzis, 2005).
Om dit te kunnen bewerkstelligen behoeft een gemeente medewerkers met een grote diversiteit aan kennis en expertise. Je kunt je voorstellen dat er beleid dient te zijn over bijvoorbeeld de aanvraag van rijbewijzen maar ook over het afkoppelen van hemelwater. Het kan gaan om die ene scheve stoeptegel bij jou in de straat maar ook over het plaatsen van een traplift. Voor al deze onderwerpen dient een actueel beleid en adequate uitvoering te zijn.
Oké, maar waar zijn dan die vergaderingen goed voor?
Wat voor alle domeinen (afdelingen) binnen een gemeente noodzakelijk is, is afstemming over beleid en uitvoering met belanghebbenden zoals bedrijven uit de regio, inwoners en andere overheidsinstellingen. Hierin worden standpunten vanuit diverse belanghebbende besproken zoals kansen en risico’s waarbij maatschappelijke belangen een grote rol spelen. Om de afstand tussen gemeentelijke besluitvorming en inwoners te verkleinen, kunnen ze bij dit proces worden betrokken. Dit heet burgerparticipatie.
Arbeidsvoorwaardelijk
Wat betreft arbeidsvoorwaarden hebben ambtenaren het niet verkeerd. Echter is de Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren (WNRA) in aantocht met als doel om de rechtspositie van ambtenaren zoveel mogelijk gelijk te stellen aan die van werknemers in het bedrijfsleven. Wil je hier meer over weten? Lees dan het artikel wet- en regelgeving.
Zijn ambtenaren werkgelukkig?
Vanuit Driessen hebben wij burgers gevraagd hoe gelukkig ze denken dat ambtenaren zijn in hun werk. Ze hebben natuurlijk veel te maken met burgers en daarmee ook weleens weerstand. Je kunt je voorstellen dat werkgeluk wel van belang is om zo de klant, inwoners, zo goed mogelijk hulp te bieden. Bekijk bijvoorbeeld hier de video van Jacqueline, medewerkster Publiekszaken.
Bron: Kennisopenbaarbestuur.nl